Toen Kees Momma in 2014 op de Nederlandse televisie verscheen in de documentaire Het beste voor Kees, werd hij in eerste instantie door veel mensen niet serieus genomen. Op sociale media werd er lacherig gedaan over zijn gedrag, zijn stem, zijn obsessies en zijn directe manier van communiceren. De tragiek? Veel kijkers zagen alleen de buitenkant, zonder echt te begrijpen wat het betekent om te leven met autisme.
Kees Momma (1965) is een Nederlandse kunstenaar, schrijver en autist. Hij werd gediagnosticeerd op jonge leeftijd en heeft sindsdien altijd binnen de veilige muren van zijn ouderlijk huis gewoond. Met een fotografisch geheugen en een scherp oog voor detail maakte hij prachtige tekeningen, schreef hij boeken en werkte hij als kalligraaf en archiefmedewerker.
Zijn bekendheid begon met de documentaires Trainman (1997) en later vooral met Het beste voor Kees (2014), waarin hij onder de vleugels van zijn zorgzame ouders leefde – op het eerste gezicht een bijzonder leven, maar achter de schermen één met veel angst, controledrift en routines die zijn bestaan bepaalden.
‘Kees vliegt uit’ is meer dan een portret van iemand met autisme. Het is een menselijke vertelling over:
De serie laat zien hoe moeilijk het is voor iemand met autisme om los te breken uit het vertrouwde patroon, hoe moeilijk het voor ouders is om de controle op te geven, en hoe krachtig het is om een eigen leven op te bouwen – hoe klein de stapjes ook zijn.
In 2014 lag Nederland dubbel om uitspraken als “alles moet worden gepland” en “geen rommel!” – maar wat velen toen niet begrepen, is dat Kees geen typetje was. Hij ís echt. Zijn angsten zijn echt. Zijn talent is echt. Zijn strijd is echt.
En nu, jaren later, zien we steeds meer bewondering en erkenning. De humor is er nog steeds, maar het is niet meer uitlachen, het is meelachen. De samenleving lijkt te groeien in begrip – en dat komt mede door mensen zoals Kees, die kwetsbaar durven zijn op camera.
De eerdere documentaires over Kees werden internationaal gewaardeerd, onder andere op het EU Film Festival in Tokio. Zijn verhaal is universeel: iedereen herkent het verlangen naar rust, grip op het leven en waardering. Kees biedt een zeldzaam eerlijk inkijkje in het leven met autisme – zonder opsmuk of franje.
Omdat het tijd is voor meer empathie in plaats van spot. Omdat onzichtbare beperkingen zichtbare impact hebben. Omdat Kees Momma een spiegel voorhoudt aan een samenleving die vaak te snel oordeelt. En omdat we allemaal kunnen leren van zijn strijd, zijn structuur, zijn gevoeligheid en zijn unieke blik op de wereld.
Boeken:
Documentaires:
Waar Kees ooit werd weggezet als een vreemdheid op tv, is hij nu een symbool van menselijke veerkracht geworden. Laten we deze serie niet bekijken om te lachen om een ander, maar om te leren, te voelen en te begrijpen. Kees vliegt uit is geen simpele realityserie – het is een reis, een levensles en een ode aan iedereen die nét even anders is.
Om te reageren moet je ingelogd zijn. Log in of registreer.