Hommels zijn onmisbare bestuivers in onze tuinen, weilanden en natuurgebieden. In Nederland komen maar liefst 29 verschillende hommelsoorten voor. Sommigen zijn algemeen, zoals de aardhommel en akkerhommel, terwijl andere juist zeldzaam of zelfs verdwenen zijn. In dit artikel zetten we de Nederlandse hommels overzichtelijk op een rij, met uitleg over de herkenning en leefwijze.
Hommels behoren tot de wilde bijen en zijn kampioenen in het bestuiven van bloemen, planten en landbouwgewassen. In tegenstelling tot honingbijen kunnen hommels ook bij lagere temperaturen en bewolkt weer actief zijn. Dat maakt ze cruciaal voor de biodiversiteit in Nederland.
Helaas staan veel hommelsoorten onder druk. Door intensieve landbouw, verstedelijking en een afname van bloemenrijkdom verliezen ze hun leefgebied. Ook pesticiden spelen een rol in de achteruitgang.
Hieronder een aantal soorten die je met wat geluk zelfs in je tuin kunt tegenkomen:
Ongeveer een derde van de Nederlandse hommelsoorten is een zogenaamde koekoekshommel. Zij maken zelf geen nest, maar leggen hun eitjes in het nest van andere hommels. Bekende voorbeelden zijn de grote koekoekshommel (Bombus bohemicus) en de gewone koekoekshommel (Bombus campestris).
Van de 29 soorten in Nederland staan 17 op de Rode Lijst van bedreigde hommels. Enkele soorten, zoals de gele hommel (Bombus distinguendus), zijn in Nederland zelfs uitgestorven. Bescherming van bloemrijke bermen, pesticidevrij tuinieren en het aanleggen van insectenhotels kan helpen om hommels een toekomst te geven.
Soort | Status | Opmerkingen |
---|---|---|
Aardhommel (B. terrestris) | Algemeen | Nestelt in de grond |
Akkerhommel (B. pascuorum) | Algemeen | Roodbruine tinten |
Steenhommel (B. lapidarius) | Algemeen | Rode staartpunt |
Boomhommel (B. hypnorum) | Algemeen | Bruine thorax, witte kont |
Weidehommel (B. pratorum) | Algemeen | Oranje staart |
Tuinhommel (B. hortorum) | Algemeen | Lange tong |
Moshommel (B. muscorum) | Zeldzaam | In duinen en grasland |
Heidehommel (B. humilis) | Bedreigd | Open heidevelden |
Veenhommel (B. jonellus) | Vrij zeldzaam | Veengebieden |
Grote koekoekshommel (B. bohemicus) | Kwetsbaar | Parasitair |
Gewone koekoekshommel (B. campestris) | Algemeen | Parasiteert op akkerhommel |
Wilgenhommel (B. cryptarum) | Zeldzaam | Lijkt op aardhommel |
Grashommel (B. lucorum) | Algemeen | Lijkt op aardhommel |
Grote veldhommel (B. magnus) | Zeldzaam | Langharig, noordelijk |
Ruderale hommel (B. ruderarius) | Vrij zeldzaam | Zwarte met rode staart |
Grootbloemige hommel (B. ruderatus) | Zeldzaam | Lange tong |
Rode koekoekshommel (B. rupestris) | Vrij algemeen | Parasiteert op steenhommel |
Witte koekoekshommel (B. sylvestris) | Algemeen | Parasiteert op lucorum |
Laat hommel (B. soroeensis) | Zeldzaam | Koelere gebieden |
Semenov-hommel (B. semenoviellus) | Zeldzaam | Zuidoost-Nederland |
Hongaarse hommel (B. norvegicus) | Zeldzaam | Lijkt op campestris |
Boomkratshommel (B. sylvarum) | Zeldzaam | Zuid-Nederland |
Soort | Status | Opmerkingen |
---|---|---|
Pomhommel (B. pomorum) | Verdwenen | Niet meer recent waargenomen |
Gele hommel (B. distinguendus) | Verdwenen | Kustgebieden vroeger |
Veteranushommel (B. veteranus) | Verdwenen | Lange tijd niet gezien |
Waddenhommel (B. cullumanus) | Verdwenen | Voorheen op Waddeneilanden |
Boloog (B. confusus) | Verdwenen | Niet meer waargenomen |
Lichte koekoekshommel (B. barbutellus) | Verdwenen | Voorheen zeldzaam |
Tip: Download de gratis Basisgids Hommels om zelf te leren determineren.
Wil je zelf bijdragen aan het behoud van hommels? Dat kan eenvoudig:
Hommels zijn veel meer dan zoemende bolletjes in de tuin. Ze zijn stille helden van de natuur, verantwoordelijk voor de bestuiving van wilde bloemen, fruit, groente en andere gewassen. Zonder hen komt onze voedselvoorziening en biodiversiteit direct in gevaar.
Maar hommels hebben het zwaar. Van de 29 soorten die ooit in Nederland voorkwamen, zijn er inmiddels 6 volledig verdwenen en staan 17 soorten op de Rode Lijst. Verlies van leefgebied, pesticiden, monocultuur en een gebrek aan bloemen maken hun overleven steeds moeilijker.
Iedere tuin, balkon of berm kan een verschil maken. Plant bloemen, vermijd gif, laat rommelhoekjes staan, en zorg voor voedsel en schuilplekken. Hoe klein je bijdrage ook lijkt, voor een hommel kan het het verschil maken tussen leven en verdwijnen.
Laten we onze hommels beschermen — voor hen, voor ons en voor de toekomst van de natuur.
Hommels zijn veel meer dan dikke, zoemende beestjes. Ze zijn essentieel voor de natuur en voedselvoorziening. Met kleine aanpassingen in je tuin kun jij al bijdragen aan hun voortbestaan. Laten we zuinig zijn op deze prachtige insecten!
Meepraten of reageren? Dat kan natuurlijk! Log in of Maak een gratis account aan