Sinkholes: Onzichtbare gevaren onder onze voeten - van China tot Nederland

📍Inleiding: Als de grond ineens verdwijnt

Het klinkt als iets uit een rampenfilm: een straat die plotseling openscheurt en voertuigen opslokt. Maar voor de inwoners van Handan, China, was dit deze week bittere realiteit. Op 4 juni 2025 verdween een deel van de Guangming Avenue plots in een zogeheten sinkhole. Twee auto's werden meegetrokken; drie mensen raakten gewond.

Deze gebeurtenissen blijven niet beperkt tot verre landen. Ook in Nederland en andere delen van Europa zijn vergelijkbare verzakkingen gemeld. Wat is hier precies aan de hand?

🌍 Wat is een sinkhole – en waarom ontstaan ze?

Een sinkhole is een plotselinge verzakking van het aardoppervlak, waarbij een ondergrondse holte instort. Er zijn ruwweg twee soorten oorzaken:

1. Natuurlijke sinkholes: ontstaan meestal in gebieden met karstgesteente (zoals kalksteen of gips), dat oplost door grondwater, waardoor ondergrondse grotten ontstaan.
2. Menselijke oorzaken: zoals lekkende riolen, verzakkende funderingen, slechte afwatering, of overmatig oppompen van grondwater.

In landen met snel groeiende steden, oude infrastructuur of complexe geologische ondergronden vormen sinkholes een steeds groter gevaar.

🇨🇳 China: risicogebieden met dodelijke gevolgen

China kent grote karstgebieden, vooral in de provincies Guangxi, Guizhou en Yunnan. Combineer dat met intensieve urbanisatie en infrastructuur, en het risico wordt extreem.

Voorbeeld: Handan, juni 2025

• Locatie: Guangming Avenue
• Gevolg: wegverzakking, 2 auto's in het gat, 3 gewonden
• Waarschijnlijke oorzaak: instorting na ondergronds wegspoelen van gesteente of infrastructuurfalen

Vergelijkbare incidenten vonden de afgelopen jaren ook plaats in Shenzhen, Zhengzhou en Beijing. In sommige gevallen verdwenen hele busstations of gebouwen in de grond.

🇳🇱 Nederland: geen karst, wel gevaar

Hoewel Nederland geen karstgesteente kent, zijn ook hier verzakkingen voorgekomen, vooral door menselijke factoren:

• Gouda en Woerden – wegen verzakken door slappe veengrond
• Utrecht – oude kelders en riolen die plots instorten
• Nijmegen (2021) – waterleiding gesprongen, straat stortte deels in

Deze verzakkingen zijn vaak kleiner, maar kunnen alsnog gevaarlijk zijn voor verkeer, woningen en infrastructuur.

🇪🇺 Andere Europese landen: schijnveiligheid?

Ook elders in Europa komen sinkhole-achtige verzakkingen vaker voor dan je denkt:

• Duitsland (Schmalkalden, 2010) – 30x40 meter sinkhole in woonwijk, auto verdween
• Frankrijk – Zuid-Frankrijk kent natuurlijke verzakkingen door karstlandschap
• Italië (Rome & Napels) – verzakkingen boven oude catacomben of tunnels, soms met instorting van gebouwen tot gevolg

Stedelijke ontwikkeling in combinatie met eeuwenoude ondergrondse structuren maakt ook Europa niet immuun.

🧭 Wat kunnen we hiervan leren?

✅ Risicobeperking door:

• Geologisch vooronderzoek bij bouwprojecten
• Regelmatige inspectie van riolen, leidingen en ondergrondse ruimtes
• Monitoring van grondwaterstanden en verzakkingen

Zeker in oude binnensteden of gebieden met slappe bodem kan preventie levens redden.

🧨 Conclusie: een wereldwijd probleem dat letterlijk kan instorten

Of het nu in China is of in een Nederlandse binnenstad: sinkholes vormen een groeiend risico. De incidenten in Handan zijn indrukwekkend, maar ook dichter bij huis kan het misgaan als we onvoldoende aandacht hebben voor wat zich onder onze voeten afspeelt.

Investeren in slimme stadsplanning, degelijk onderhoud en goede kennis van de ondergrond is geen luxe, maar noodzaak.